Γιώργου Κυπριανού
Μεγάλη υπόθεση η παύση, η σιωπή, η κατάπαυση από πάντων των έργων, η σίγαση, η ησυχία, η ηρεμία και η ειρήνη. Τόσο που ακόμα και ο Θεός ο ίδιος αναπαύεται μετά τη δημιουργία του κόσμου και κατά την επί γής παρουσία Του αποσύρεται και ησυχάζει περιστασιακά και κατά την ταφή του υπνώττει εν σιγή «σαββατίζων». Τόσο που τόσοι και τόσοι επιστήμονες της ψυχοθεραπείας και μελετητές της συμπεριφορολογίας συστήνουν την καθημερινή ολιγόλεπτη έστω σιγή, για αυτοκριτική και ηρεμία.
Όσο όμως η σιωπή αποδεικνύεται αναγκαία και συστήνεται από Θεό και ανθρώπους για εσωτερική ισορροπία, επαναπροσανατολισμό και επαναπρογραμματισμό, για υγιέστερη κοινωνία μετά ουρανού και γης, τόσο δυστυχώς γίνεται σήμερα δυσεύρετη έως και άφαντη. Έπρεπε να προκύψει απροσδόκητα η παγκόσμια και ισοπεδωτική πανδημία, για να αναγκάσει σπίτια και κυβερνήσεις να κατεβάσουν διακόπτες και ρολά, τις μηχανές να σβήσουν και άπαντες να απομονωθούν, έστω, εξωτερικά. Άνευ αυτής, ούτε υπήρχε τέτοια πιθανότητα. Έστω κι αν σε πόλεις είχαν χρόνια να ακουστούν πουλιά, έστω κι αν τα κανάλια της Βενετίας καθάρισαν και γέμισαν δελφίνια, έστω κι αν έφτασαν στα ρηχά και στα πάρκα ψάρια απλησίαστα και ζώα, έστω κι αν οικογένειες για πρώτη φορά πέρασαν τόσο χρόνο μαζί, με όλα φυσικά τα παρεπόμενα λόγω ασυνήθειας.
Η παύση λοιπόν είναι ανύπαρκτη και ανεφάρμοστη λόγω πολλών παραγόντων. Πέρα από τη ζωή της εξωστρέφειας μέχρι νευρώσεως, της υπερπληροφόρησης και αδιάκοπου και ταχύτατου ρυθμού της καθημερινότητας, υπάρχει ακόμη ένας αδιόρατος αλλά καταλυτικός παράγοντας – η τεχνολογία. Από την εποχή της ανακάλυψης του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης μέχρι την εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η τεχνολογία μας κλέβει όλο και περισσότερο προσωπικό χρόνο. Στην ουσία σήμερα δεν υπάρχει προσωπικός ελεύθερος χρόνος για σιωπή και παύση, όλα έγιναν τα πάντα εν πάσι μουσική, facebook, Instagram, tik tok, youtube, internet surfing και άλλα τόσα ων ουκ έστιν αριθμός.
Πλέον κανένας δεν στοχάζεται, δεν ονειροπολεί στην ησυχία του, δεν λογίζεται τα μέσα και τα γύρω του, δεν ανανεώνεται, πνευματικά δεν ξεκουράζεται. Κάθε παραμικρή πιθανότητα, κάθε σπιθαμή ευκαιριακού προσωπικού χρόνου αντικαθίσταται από εκούσιο βυθισμό στον απύθμενο κόσμο των media, της τεχνολογίας και της ηλεκτρονικής ψυχαγωγίας, ακουστικής και οπτικής. Με ελαφριά κλίση του αυχένα, ανασηκωμένο τον αγκώνα και έκταση του αντίχειρα για κύλιση της μικρής οθόνης επί της παλάμης, αφήνεται στην ψυχεδέλεια της τεχνολογίας. Εν αναμονή στο αυτοκίνητο, στη στάση του λεωφορείου, στα φώτα τροχαίας, κατά το περπάτημα στο δρόμο. Οπουδήποτε, οποτεδήποτε, ανεξέλεγκτα, πανταχού. Πραγματική κένωση του εαυτού, εις οδούς ηλεκτρικούς, διαδικτυακούς, κάλπικους, εξιδανικευμένους.
Κι όμως. Επείγεται η κατάπαυση από πάντων των έργων μας, πλην της σιωπής και της ησυχίας. Για ένα λεπτό, για μια στιγμή, για οποιοδήποτε διάστημα, για όσο αντέχει ο καθένας. Για να τα ξαναβρούμε με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Για να ανακαλύψουμε ξανά τον εαυτό μας και τους άλλους. Πολλά μπορούν να αλλάξουν. Διότι, όντως, μεγάλη υπόθεση η σιωπή, μεγάλη και η ανάγκη της. Σωτήρια. Εμβόλιο ζωής πνευματικής. Είτε ως προσευχή, είτε ως ενδοσκόπηση, είτε ως ονειροπόληση, είτε ως ενδοσκόπηση ή ανασκόπηση, η σιωπή ως ενεργούσα απραξία θα λειτουργήσει θεραπευτικά και ανανεωτικά. Ας γίνει στόχος της ημέρας, του μήνα, της χρονιάς το «κλέψιμο» του χρόνου από τα οπτικοακουστικά. Διότι, η τεχνολογία και όλα τα μέσα της μας παρέχουν, προς το παρόν ακόμα, τη δυνατότητα ελέγχου. Λειτουργούν με διακόπτη on/off. Ας το ελέγξουμε, όσο ακόμη…μπορούμε.
