π. Ανδρέα Γκατζέλη
Στις εντολές του Χριστού περιέχεται η αυτοαποκάλυψη του Θεού προς εμάς.
Πόσο διαφορετική ακούγεται αυτή η φράση του μακαριστού γέροντος Σωφρονίου στ’ αυτιά μας; Αρκετοί έχουν συνηθίσει σε άλλη προσέγγιση του θέματος. Στο μυαλό των περισσοτέρων επικρατεί μία πολύ συγκεχυμένη άποψη για το θέμα των εντολών του Ευαγγελίου.
Κάποιοι ούτε καν αντιλαμβάνονται ποιες είναι αυτές οι εντολές. Χάνονται μέσα στο πλήθος των διατάξεων και των νόμων. Μπερδεύονται από τις αναφορές του Ευαγγελίου για πολλές περιπτώσεις. Έτσι νομίζουν ότι οι εντολές του Κυρίου μας είναι σχεδόν αμέτρητες!!! Ο Κύριος μας όμως είναι ξεκάθαρος: «καὶ ἐπηρώτησεν εἷς ἐξ αὐτῶν, νομικὸς, πειράζων αὐτόν καὶ λέγων· Διδάσκαλε, ποία ἐντολὴ μεγάλη ἐν τῷ νόμῳ; ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔφη αὐτῷ· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· αὕτη ἐστὶ πρώτη καὶ μεγάλη ἐντολή. δευτέρα δὲ ὁμοία αὐτῇ· ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. ἐν ταύταις ταῖς δυσὶν ἐντολαῖς ὅλος ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται κρέμανται. (Ματθ. 22, 35-40)
Άλλοι πάλι νομίζουν ότι ο Θεός βρίσκεται ψηλά στην ασφάλεια των ουρανών και είναι απομονωμένος στην δική Του μακαριότητα. Ανάλγητος και σκληρός στην ανθρώπινη πραγματικότητα, απαιτεί εφαρμογή νόμων δυσβάστακτων. Απειλεί χαιρέκακα τον κάθε παραβάτη με την αιώνια καταδίκη και δεν συμμερίζεται καθόλου τα ανθρώπινα βάσανα. Δίνει λοιπόν εντολές που είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστούν και θέλει διαρκώς τον άνθρωπο υπόλογο απέναντί Του. Και πάλι η Καινή Διαθήκη μας δίνει την απάντηση: ἐντολὴν καινὴν δίδωμι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους, καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. (Ιωάν. 13, 34)
Σε όλες αυτές τις λανθασμένες αντιλήψεις φανερώνεται ότι δεν υπάρχει σωστή γνώση για το πρόσωπο του Θεού. Και αυτό ακριβώς επειδή δεν εφαρμόζονταιοι εντολές της αγάπης Του. Ο μακαριστός Γέροντας Σωφρόνιος είναι αποκαλυπτικός: «Όσο βαθύτερα εισδύουμε στο πνεύμα των εντολών, τόσο πιο συγκεκριμένη γίνεται η θεωρία μας για το Θεό».
Οι εντολές λοιπόν αποτελούν έναν τρόπο γνώσης του Θεού. Και αυτό διότι οι εντολές αποκαλύπτουν τον τρόπο ύπαρξης του Θεού ανάμεσά μας. Δείχνουν πώς υπάρχει, ζει και συμπεριφέρεται Αυτός ο Ίδιος ο Θεός μας.
Αποτελούν όμως και εκφραστική διέξοδο στην αγάπη μας προς τον Χριστό. «ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτὰς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν» (Ιωάν. 14, 21).
Μας είναι δύσκολο να αγαπάμε κάποιον που δεν γνωρίζουμε. Τηρώντας τις άγιες εντολές γνωρίζουμε τον Χριστό και όσο Τον γνωρίζουμε τόσο πιο πολύ Τον αγαπάμε. Ταυτόχρονα η αγάπη είναι και ένας τρόπος γνώσεως. Άρα όσο πιο πολύ αγαπάμε τον Χριστό τόσο πιο πολύ Τον γνωρίζουμε.
Η αποκάλυψη του Προσώπου του Χριστού προς εμάς, γίνεται δια μέσου των εντολών. Υπόσχεται ο Κύριός μας την φανέρωση του Εαυτού Του σε όποιον έχει, δηλαδή βαστάζει, τις εντολές Του. Αυτοί που ζούνε σύμφωνα με τις εντολές μπορούν αψευδώς να μιλούν για τον Χριστό και να ερμηνεύουν το άγιο θέλημά Του. Οι εντολές του Χριστού βασίζονται στο μυστήριο της Σάρκωσης του Λόγου. Περιγράφουν το πώς έζησε ο Θεός όταν έγινε άνθρωπος. Μας φανερώνουν το πώς ζει ο άνθρωπος όταν γίνει κάτοχος του θεϊκού τρόπου ζωής, όταν φτάσει στη θέωση.
«Στο μέτρο λοιπόν της εξομοιώσεώς μας προς τον Χριστό κατά την γήινη εμφάνιση Του θα ομοιωθούμε ασφαλώς προς Αυτόν κατά το Θείο Είναι Του». Αυτό σημαίνει πως «οι εντολές του Ευαγγελίου έχουν την ιδιότητα να ανοίγουν την καρδιά και το νου του ανθρώπου ως τις υπερκόσμιες διαστάσεις, ως τη θεία απεραντοσύνη». Όταν αυτές οι εντολές γίνουν ο τρόπος έκφρασης μας, τότε θα ζούμε από εδώ παραδεισένια. Με άλλα λόγια όταν οι εφαρμογή των εντολών γίνει η φυσιολογική μας αντίδραση σε κάθε περίσταση του βίου, τότε η ύπαρξή μας θα έχει καταστεί ικανή για την αιωνιότητα μαζί με τον Θεό. Όταν οι εντολές αυτές, με την ευδοκία του Θεού, αποβούν ο μοναδικός νόμος του είναι μας, του προσκαίρου και του αιωνίου, τότε γινόμαστε πρόσωπα όμοια με τον Χριστό, τότε «οψόμεθα Αυτόν καθώς εστί» (Α Ιωάνν. 3,2).
Ας αρχίσουμε λοιπόν από αυτή την στιγμή την προσπάθεια να φερόμαστε όπως μας οδηγούν οι εντολές. Να φερόμαστε με ανιδιοτελή αγάπη. Αυτό όμως είναι δύσκολο. Έτσι θα καταλάβουμε την αδυναμία μας, θα ταπεινωθούμε και θα ζήσουμε την χάρη της μετανοίας. Θα αναγνωρίσουμε την μεγάλη αγάπη και ευσπλαχνία του Θεού για εμάς και θα θελήσουμε άνευ όρων να του παραδώσουμε τον ταλαιπωρημένο εαυτό μας. Η βίωση του θαύματος της μεταμόρφωσης, που Αυτός θα ενεργήσει σε μας, θα εδραιώσει την πίστη και εμπιστοσύνη μας στο Πρόσωπό Του. Τέλος θα αναγνωρίσουμε τους ατέρμονες ορίζοντες τις αιωνιότητας ως κατάσταση οικεία και προσωπική. Αμήν.
«Αυτό ακριβώς είναι εκείνο, το οποίο στη θεολογία ονομάζεται «θέωση» ή «σωτηρία του ανθρώπου». Αν πολιτευόμαστε στο επίπεδο της γης έτσι, όπως φανέρωσε τον Εαυτό Του ο Σαρκωμένος Θεός, αυτό σημαίνει ότι το Άγιο Πνεύμα ενεργεί μέσα μας.».
