Ιερατική αυτοκριτική
«Η αποστολή του πνευματικού εργάτου εις την Εκκλησία είναι να αποτυγχάνει, δια να μαρτυρείται η δύναμις του Θεού».
Το πιο πάνω κείμενο είναι απόσπασμα από την ομιλία του Γέροντος Αιμιλιανού Σιμωπετρίτη, που έκαμε παλαιότερα σε ιερατική σύναξη. Το διάβασα στην αρχή της ιερατικής μου πορείας και είπα: «Παράξενος ο λόγος! Σκοπός μου, ως κληρικός της Εκκλησίας, δεν είναι να επιτελώ το έργο του Θεού, για το λαό Του, με όσο το δυνατό περισσότερες επιτυχίες; Δηλαδή να επιστρέφουν στο Θεό άνθρωποι ταλαιπωρημένοι, να εξομολογούνται, να κοινωνούν, να σώζονταί; Δεν έγινα ιερέας, για να βοηθώ τον κόσμο να σωθεί; Η αποστολή μου είναι η αποτυχία;»
Αρκετά χρόνια μετά, ύστερα από την πορεία της ιερατικής διακονίας με ό,τι αυτό σημαίνει, μπορώ να πω: «Ναι, έτσι είναι! Ο όποιος πνευματικός εργάτης, είτε κληρικός, είτε κατηχητής, είτε ιεραπόστολος, γίνεται αληθινός εργάτης, αν έχει αποτυχίες. Αν συνειδητοποιεί την αδυναμία του και εγκαταλείπει τον εαυτό του και τους άλλους στο Θεό των δυνάμεων».
Συνήθως οι άνθρωποι περιμένουν από τους κληρικούς να διαπρέπουν σε έργα φιλανθρωπίας, να μιλούν ωραία, ν’ ανταποκρίνονται αμέσως στις υλικοπνευματικές τους ανάγκες, να τρέχουν συνεχώς, για να κάνουν το έργο του Θεού. Ασφαλώς όλ’ αυτά είναι ωραία και αναγκαία! Όμως, όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος στους Ρωμαίους «Όλα εξαρτώνται από το έλεος του Θεού κι όχι από την ανθρώπινη θέληση και προσπάθεια» (Ρωμ. 9, 16). Αλίμονο στον ιερέα που θα υποκύψει στον πειρασμό της υπερηφάνειας για το έργο που επιτελεί με τη Χάρη του Θεού. Ποιες άραγε θα είναι οι συνέπειες στα πνευματικά παιδιά ενός τέτοιου ιερέα;
Τα σκάνδαλα, οι αποτυχίες, οι απορρίψεις, όλες οι πτώσεις και οι πειρασμοί που η Πρόνοια του Θεού επιτρέπει ή η δική μας αμέλεια και υπερηφάνεια προκαλεί, μπορεί να γίνουν αιτία μιας άλλης θεώρησης του εαυτού μας και του έργου το οποίο κληθήκαμε να επιτελέσουμε. Μπορούν να μας δώσουν μιαν άλλη εμπειρία της χάριτος και της παρουσίας του Θεού, που κανένα βιβλίο και κανένα πνευματικό έργο δεν μπορεί να μας δώσει.
Όσον αφορά τους ανθρώπους που δεν βοηθήθηκαν από μας ή σκανδαλίστηκαν, θα πρέπει να δούμε και την άλλη όψη: Αν αιτία δεν ήταν η αδιαφορία μας ή ο εγωκεντρισμός μας, αλλά η ανθρώπινη αδυναμία και αστοχία, όπως όλα τα ανθρώπινα, τότε γιατί να μην δούμε και το ενδεχόμενο της παραχώρησης του Θεού, για να καλύψει την πνευματική οκνηρία που στηρίζεται στο σκανδαλισμό; Αυτό του Χριστού το: «ανάγκη ελθείν τα σκάνδαλα» (Ματθ. 18,7) επιβεβαιώνουν μήπως την ανθρώπινη αδυναμία και την αναγκαιότητα για ξεκαθάρισμα επιθυμιών;
Τελικά τη σωτηρία, τη δική μας και των άλλων, την επιτελεί το Πνεύμα το Άγιο, που εργάζεται αθόρυβα, αόρατα, μυστικά και ουσιαστικά, μέσα στα λόγια, στα έργα, στην προσπάθεια του πνευματικού εργάτη, σε όσους στο βάθος της καρδιάς τους θέλουν και το ζητούν. Τότε καταλαβαίνουμε ότι η είναι η δύναμη του Θεού, ως Αγάπη και άκρα ταπείνωση, που επιτελεί το όποιο πνευματικό έργο «υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας».
Τα όποια λοιπόν δικά μας χαρίσματα είναι χαρισμένα από Εκείνον. Δικές μας είναι μόνο οι πτώσεις, που μας αναγκάζουν να δούμε τη φθαρμένη εικόνα που κουβαλάμε μέσα μας και με ταπείνωση να στρεφόμαστε προς Εκείνον, προσδοκώντας Ανάσταση. Με επίγνωση, λοιπόν, της αποτυχίας μου ως κληρικός, «κρατώ την ψυχή μου στον Άδη», αλλά δεν απελπίζομαι! Να γιατί είχε δίκιο ο Γέροντας Αιμιλιανός…
π. Ανδρέας Αγαθοκλέους
Mπορείτε να καταθέτετε και σεις τις απόψεις σας ή τα ερωτήματά σας, με βάση το γράμμα, στη διεύθυνση
