«Μήν τά πετᾶς τά λόγια σου σάν τἄχερο στ’ ἁλώνι, γιατί τά παίρνει ὁ δαίμονας καί ποιός τά συμμαζώνει» (Γνωμικό λιανοτράγουδο)
Μέ τό λόγο ἐρχόμαστε σέ μία πρώτη ἐπαφή μέ τούς συνανθρώπους μας καί μέ αὐτόν ρυθμίζουμε τίς διαπροσωπικές μας σχέσεις. Τό πρῶτο πράγμα πού περιμένει κάποιος ἀπό μᾶς, ὅταν μᾶς πρωτογνωρίσει, εἶναι νά μᾶς ἀκούσει νά μιλήσουμε. Τό ἴδιο περιμένουμε καί ἐμεῖς ἀπό ἐκεῖνον. Αὐτό ἀποτελεῖ τό «ἥμισυ τοῦ παντός» στή σχέση πού θά ἀκολουθήσει, ἄν ἀκολουθήσει, γιατί, ἀλλοίμονο, ἄν ἀπό τά λόγιά μας ἐπαληθευθεῖ ὁ παλαιοδιαθηκικός λόγος «ἐζυγίσθης, ἐμετρήθης καί εὑρέθης ἐλλιπής».
Ὁ ὅσιος Γέρων Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης εἶπε χαρακτηριστικά, ἀπευθυνόμενος βέβαια σέ γονεῖς: «Στά παιδιά νά μή λέτε πολλά γιά τό Χριστό, γιά τόν Θεό, ἀλλά νά προσεύχεσθε στόν Θεό γιά τά παιδιά. Τά λόγια χτυποῦν στ’ αὐτιά, ἐνῶ ἡ προσευχή πηγαίνει στήν καρδιά». Ἐδῶ, ὁ ἅγιος Πορφύριος, μέ ἁπλό τρόπο, τονίζει τήν ἀξία τοῦ λόγου πού συνοδεύεται μέ προσευχή, μέ τρόπο πού κανένας ψυχολόγος ἤ ἄλλος ἐπιστήμονας δέν θά κατάφερνε νά διατυπώσει: Τά λόγια χτυποῦν στ’ αὐτιά, ἡ προσευχή πηγαίνει στήν καρδιά!
Στίς καθημερινές μας σχέσεις πρέπει νά ἐγκαταλείψουμε τίς ἀτέλειωτες κουραστικές περιαυτολογίες, τήν ἀνειλικρίνεια, τήν συγκαλυμμένη (ὅπως νομίζουμε) ὑποκρισία, τήν «ἀμυντική» ἐπιθετικότητα καί τόσα ἄλλα πού σκοτώνουν τήν ἀγάπη καί δέν ἀφήνουν νά οἰκοδομηθοῦν γνήσιες καί ἀγαπητικές σχέσεις.
Ὅταν ἀνοίγεσαι στόν ἄλλο, πού δέν εἶναι «ἄλλος», εἶναι ὁ ἀδελφός σου, μέ ἀγαπητική διάθεση καί ἁπλότητα, τότε βάζεις τά θεμέλια γιά τή δημιουργία κλίματος ἐμπιστοσύνης καί ἐκτίμησης, πάνω στήν ὁποία θά κτίσουμε τίς διανθρώπινες σχέσεις.
Ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, ὁ ἔμπειρος καθηγητής τῆς ἐρήμου, μᾶς συμβουλεύει: «Ὅταν θέλεις νά νουθετήσεις κάποιον στό ἀγαθό, πρῶτα ἀνάπαυσέ τον σωματικά καί τίμησέ τον μέ λόγο γεμάτο ἀγάπη. Διότι τίποτε δέν πείθει τόσο πολύ τόν ἄνθρωπο νά γίνει ἀξιοπρεπής καί νά μεταστραφεῖ ἀπό τήν κακία του πρός τά καλύτερα, ὅσο τά σωματικά ἀγαθά καί ἡ τιμή πού βλέπει νά τοῦ προσφέρεις».
Ἡ ἀγάπη δέν γνωρίζει νά θυμώνει, νά παροξύνεται ἤ νά μέμφεται τόν ἄλλο μέ ἐμπάθεια. Αὐτός πού εἶναι εὐπροσήγορος καί ἐπαινετικός πρός ὅλους ποτέ δέν μετάνιωσε. Ἔνδειξη τῆς ἀγάπης, πού πρέπει νά μᾶς χαρακτηρίζει κάθε στιγμή ὡς ἀληθινό βίωμα καί ὄχι ὡς «καθῆκον», εἶναι ἡ ταπείνωση πού γεννᾶται ἀπό τήν ἀγαθή συνείδηση. Ἡ ἀγάπη, ὅπως τό διατυπώνει πολύ ὄμορφα ὁ πρωτοπρεσβύτερος Ἀλέξανδρος Σμέμαν, εἶναι ἡ δύναμη πού μᾶς βοηθᾶ «νά ἀνακαλύπτουμε σέ κάθε ἄνθρωπο αὐτό πού τόν κάνει ἀξιαγάπητο καί τό ὁποῖο εἶναι δοσμένο ἀπό τό Θεό».
