Παναγιώτη Καπαρῆ
«Ὁ Παναής τῆς Ἐκκλησιᾶς», ἦταν ἡ καθημερινή προσφώνηση τῶν λυσιωτῶν γιά τόν καντηλανάφτη τῆς Παναγίας τῆς Χρυσολυσιώτισσας. Αὐτό ἀρκοῦσε γιά νά φανερώσει τήν ἁγιότητα τοῦ βίου τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος στή συνείδηση ὅλων τῶν λυσιωτῶν ἦταν καί εἶναι ὁ ἅγιος τοῦ χωριοῦ, μαζί καί μέ τά ἅγια ἀδέλφια του, Βασίλη καί Τρυφωνού. Ἀποτελοῦσαν μία ἰδιόμορφη μοναστική κοινότητα ἐντός τοῦ χωριοῦ. Ὑπηρετοῦσαν ἀμισθί τήν Ἐκκλησία τῆς Παναγίας καί μυστικά στήριζαν καί κατεύθυναν πνευματικά, ἀλλά καί ὑλικά, ὅλους τούς πονεμένους τοῦ χωριοῦ. Μέ τήν ὕψιστη ἀρετή τῆς διάκρισης, ποτέ δέν παραγνώριζαν τούς ἱερεῖς καί τίς ἐκκλησιαστικές ἐπιτροπές καί ἐργάζονταν μέ ταπείνωση καί ἀγάπη, γιά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Ὁ πόθος γιά ἀγγελικούς ἀγῶνες στήν Ἱερά Μονή τοῦ Σταυροβουνίου, δέν ἐκπληρώθηκε λόγω τῆς τότε ἡμερολογιακῆς διαμάχης. Ὡστόσο, ὑπακούοντας στόν πνευματικό τους, τόν Γέροντα Κυπριανό, μετέφεραν τούς μοναστικούς ἀγῶνες ἐντός τοῦ χωριοῦ. Εἶναι χαρακτηριστικά τά λόγια τοῦ παπποῦ Παναῆ: «Νά λές. Νά τά ἡνία, Θεέ μου. Ὁδήγα ἐσύ καί ἐγώ δέν ἔχω δύναμη. Ὅπου θέλεις πάρε με. Καί ἄν ἔλθουν ἔτσι τά γεγονότα πού δέν τά λογάριασες, μήν πεῖς πώς ἐγώ ἀλλιῶς τά λογάριασα καί ἀλλιῶς ἦρθαν. Ἐκεῖνος, ὁ Θεός, τά ἔκανε ἔτσι γιά τό συμφέρον σου καί νά τά δέχεσαι». Τά λόγια τοῦ παπποῦ Παναῆ, ὅπως καταγράφηκαν μετά θάνατο ἀπό πολλούς συνομιλητές του, δέν ἀπέχουν ἤ μᾶλλον δίδουν συνέχεια σέ ρήσεις ἀπό τά συναξάρια. «Δέν πιστεύω νά βρεθεῖ πλάσμα μέσα στόν κόσμο, πού νά τά ἔχει ὅλα, νά μήν δοκιμάζεται, νά μήν ἔχει ἕνα σταυρό νά σηκώνει. Εὐτυχής εἶναι ὅποιος εἶναι εὐχαριστημένος μέ ὅ,τι ἔχει καί ὅ,τι εἶναι».
Σήμερα ὑπάρχει σέ ἐξέλιξη ἕνας καλός προβληματισμός, κυρίως σέ ἐκκλησιαστικούς κύκλους, γιά τό θέμα τῆς ἁγιοκατάταξης τοῦ Παναῆ ἤ καί τῶν τριῶν ἀδελφιῶν Παναῆ, Βασίλη καί Τρυφωνοῦς. Ἤδη ἔγινε τό πρῶτο μεγάλο βῆμα τῆς ἀναγνώρισης στή συνείδηση τῶν πιστῶν τῆς ἁγιότητας, σέ πρῶτο ἐπίπεδο τοῦ Παναῆ καί σέ δεύτερο ἐπίπεδο καί τῶν τριῶν ἀδελφιῶν. Δέν ἔχει σημασία ἡ τυπική ἀνακήρυξη ἑνός ἁγίου, ἀλλά σημασία ἔχει ἡ παρρησία, τήν ὁποία ἔχουν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ οἱ ἅγιοι καί τά θαύματα τά ὁποῖα ἐπιτελοῦν, πάντα γιά τήν σωτηρία τῶν πιστῶν. Ὁ Παναής, ὁ Βασίλης καί ἡ Τρυφωνού, εἶναι στή συνείδηση ὅλων τῶν λυσιωτῶν καί ὅλων ὅσων ἔζησαν κοντά τους, ἅγιοι ἄνθρωποι καί βρίσκονται στόν παράδεισο. Ὡστόσο, τηρώντας τά λόγια του Παναῆ, πρέπει νά ἀφεθοῦν τά ἡνία τῆς ἁγιοποίησης στόν ἴδιο τόν Θεό.
