Γιώργου Κυπριανού
Είναι επιτακτική ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε η Εκκλησία επιτέλους να δει σοβαρά και υπό τη μορφή του κατ’ επείγοντως πολλά θέματα της λατρευτικής της πρακτικής. Η πανδημία, τα μέτρα και όλα και παρεπόμενά τους, μας έχουν φέρει ενώπιον μιας κατάστασης πολύ ιδιαίτερης και δύσκολης. Ειδικότερα, στο θέμα του εκκλησιασμού, ο περιορισμός και η συνεχής απουσία μεγάλους μέρους του «σταθερού» εκκλησιάσματος από τις ακολουθίες, οφείλει να «κτυπήσει» μεγάλη καμπάνα στους ιθύνοντες, να μας ταρακουνήσει και να μας σηκώσει επιτέλους από τη βολεμένη καρέκλα της «παραδοσιακότητας» και της παθητικής τήρησης ενός απαρχαιωμένου λατρευτικού τυπικού.
Πιο συγκεκριμένα, τώρα όσο ποτέ επιβάλλεται η όσο το δυνατό διευκόλυνση των πιστών στον εκκλησιασμό και γενικά στη συμμετοχή τους στη λατρεία. Πρώτα πρώτα, το ωράριο, η διάρκεια και όλο το τελετουργικό των ακολουθιών πρέπει να αλλάξει χθες, όχι σήμερα. Η Θεία Λειτουργία να αποδεσμευθεί από την ακολουθία του Όρθρου και να τελείται προς τη μεσημβρία με μέγιστη διάρκεια μία ώρα. Οι απογευματινές Ακολουθίες, π.χ. Εσπερινός, Χαιρετισμοί, Προηγιασμένες να τελούνται με σταθερή ώρα ολόχρονα και να μην μετακινούνται ανά μήνα και η διάρκειά τους να μην υπερβαίνει και πάλι την μία ωρα. Προτιμώμενη και προτεινόμενη ώρα έναρξης, σίγουρα μετά τις επτά το απόγευμα, για να μπορούν όσοι εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα αν θέλουν να συμμετάσχουν. Όσον αφορά το τελετουργικό, είναι καιρός να αποφορτίσουμε και να ελαφρύνουμε γενικά ό,τι δεν εξυπηρετεί τη λατρεία, όπως αχρείαστες μελισματικές εκφωνήσεις ιερέων, αχρείαστες μελωδικές αντιφωνήσεις ψαλτών π.χ. Κύριε ελέησον, Παράσχου Κύριε, και τω πνευματι σου, Σοι Κύριε, Αμήν, να συμπτυχθούν όλα τα ψαλλόμενα στην όσο το δυνατό ελάχιστη διάρκειά τους, να γίνει παντελής απαγόρευση στους ιεροψάλτες να ψάλλουν εκ του προχείρου, να επιλέγουν μακρόσυρτα και άχρονα με μεγάλες κορώνες και κραυγαλέες θέσεις μουσικά κείμενα και να τους συστηθεί να επιστρέψουν στα κλασσικότερα τα οποία είναι πιο εύρυθμα, ζωηρά και μετριοπαθή. Γενικά, όσο το δυνατό να παροτρύνεται και να διευκολύνεται ο κόσμος να συμψάλλει και να μετέχει με τον εντονότερο τρόπο στα τελούμενα, κάτι που διακαώς και αενάως το έχει μεγάλη ανάγκη και μεγάλο καημό.
Ταπεινά φρονώ, ότι η πανδημία δυστυχώς όχι μόνο έφερε την Εκκλησία ενώπιον μιας κρίσης αλλά και μιας μεγάλης πρόκλησης. Να αναλογιστεί, αν τα τελούμενά της έφταναν όντως στο μέσο πιστό και τον καθιστούσαν μέτοχο και όχι μόνο παθητικό ακροατή. Αν η λατρεία της λειτουργούσε ερήμην των πραγματικών αναγκών του λαού του Θεού και εξυπηρετούσε μόνο τις ανάγκες του τυπικού μαζί με τις όποιες καλλιτεχνικές επιθυμίες και φαντασιώσεις των λειτουργών και των ψαλτών. Είναι η ώρα της μεγάλης πρόκλησης της Εκκλησίας να δείξει κατά πόσον είναι ακόμα ζωντανή και θέλει να κρατηθεί στον χρόνο, αν έχει τη δύναμη και την τόλμη των Πατέρων της να κάνει τομές και αλλαγές για χάρη των εμπιστευθέντων σε αυτήν ποιμνίων, αν μπορεί να τηρήσει το παράδειγμα του Κυρίου της που «έκλινε ουρανούς και κατέβη» και «εαυτόν εκένωσεν μορφή δούλου λαβών, γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού». Με κεφαλή της τον Χριστό δεν έχει άλλη επιλογή από αποδεικνύει και να μαρτυρεί καθημερινά το παράδειγμά Του εις αιώνας, θυσιαζόμενη υπέρ του απολωλότος. «Οι καιροί μας βοούν». Ελπίζω και εύχομαι εις ώτα ακουόντων.
