Ποια βιβλία να διαβάζουμε;
Μου χάρισε τελευταία, ένα νέο πνευματικό μου παιδί, ένα βιβλίο που του άρεσε πολύ. Το βιβλίο αυτό δεν ασχολείται καθόλου με πνευματικά θέματα, όπως τα εννοεί η Εκκλησία μας. Είναι όμως ένα βιβλίο που μιλά, με συναρπαστικό τρόπο, για την ανακάλυψη ενός αρχαίου πολιτισμού με δυνατά μηνύματα για το σύγχρονο άνθρωπο.
Το ότι μου το πρόσφερε, για να το διαβάσω, σήμαινε ότι ήθελε να με κάνει κοινωνό των εμπειριών του, της χαράς του, και τελικά της ζωής του. Αυτό είναι καλό! Εκείνο όμως που δεν μου άρεσε ήταν το ερώτημά του, πριν μου χαρίσει το βιβλίο του:
- Διαβάζετε βιβλία εκτός θρησκευτικών;
Δεν μου άρεσε, βέβαια, όχι το ερώτημα αυτό καθ’ εαυτό, αλλά η αντίληψη που υπάρχει, νομίζω σε πολλούς ανθρώπους, ότι οι κληρικοί και κατ’ επέκταση οι «άνθρωποι της Εκκλησίας» είναι προσκολλημένοι σε ορισμένες αντιλήψεις για τη ζωή, που δεν μπορούν να δουν διαφορετικά τον κόσμο. Αυτό μπορεί να έχει κάποια αλήθεια σε αρκετούς «εκκλησιαστικούς». Όμως η ίδια η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει καθόλου στενοκεφαλιά, απομόνωση σε ιδέες, κλείσιμο και φανατισμό. Ακριβώς γιατί έχει την Αλήθεια και δεν φοβάται να γνωρίσει Θρησκείες, φιλοσοφίες, αντιλήψεις. Το λυπηρό είναι ότι οι Ορθόδοξοι δίνουμε μηνύματα στους άλλους για την Εκκλησία μας που δεν ισχύουν. Απλά κρύβουν την δική μας ανασφάλεια, ολιγοπιστία και εσωτερική ακαταστασία.
Οι άγιοι Πατέρες ήταν γνώστες των φιλοσοφικών ρευμάτων της εποχής τους, των αθεϊστικών αντιλήψεων, των αιρετικών διδασκαλιών. Όπως και σήμερα οι σύγχρονοι Πατέρες. Οι Χριστιανοί, λοιπόν, χρειάζεται να διαβάζουν και τα ΄κοσμικά΄ βιβλία, όπως μυθιστορήματα, επιστημονικά, ψυχολογικά κ.α. Τι έχουν τάχα να φοβηθούν;
Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος πορεύεται. Και πρέπει να πορεύεται! Σε όλα τα επίπεδα ζωής. Έτσι και στα βιβλία που διαβάζει, τα οποία εκφράζουν τον πνευματικό του κόσμο, τον προβληματισμό του, την αναζήτησή του. Γι’ αυτό δεν μας «αγγίζουν» όλους τα ίδια βιβλία και πάντα. Εξαρτάται από την κατάσταση που ζούμε μια περίοδο, την κούρασή μας, το μέσα μας κόσμο. Δεν μπορεί να μας επιβληθεί ποια βιβλία θα διαβάσουμε. Δεν είναι εξετάσεις που θα δώσουμε...
Τελειώνοντας, απλά θέλω να τονίσω την ευρύτητα του νου, το άνοιγμα της καρδιάς, την ελευθερία του πνεύματος που χρειάζεται να έχουμε. Τότε θ’ ανακαλύπτουμε το Θεό μας εκεί που δεν υπολογίζουμε και δεν φαίνεται. Θα Τον ανακαλύπτουμε και θα τον γνωρίζουμε ως έκπληξη, έμπνευση, χαρά και αγάπη ΄υπέρ του σύμπαντος κόσμου΄.
π. Ανδρέας Αγαθοκλέους
